Eyfel Kulesi o kadar ünlü ki sadece Paris’in sembolü değil, bütün Fransa’nın bir simgesi haline geldi. Gündüzleri ayrı geceleri ayrı bir büyüleyici görsel şölene sahip olan Eyfel Kulesi’ni özellikle 20.000 ampulle aydınlatıldığında gördüğünüzde etkilenmemek mümkün değil. Ama gece kulenin fotoğraflarını çekmenin aslında yasadışı olduğunu biliyor muydunuz? Sebebi mi gelin anlatalım.
Gustave Eiffel tarafından 1889’da Fransız Devrimi’nin yüzüncü yılını anmak için yapılmış olan bu destansı anıt, her yıl kuleyi görmeye ve fotoğraf çekmeye gelen dünya çapında 6.9 milyondan fazla ziyaretçi çekmektedir. Görüntülerini sayısız rehber ve turizm kitaplarında, çevrimiçi makalelerde ve nefes kesen Instagram enstantanelerinde bulabilirsiniz. Ancak muhtemelen farkında olmadığınız şey, Eyfel Kulesi’nin gece çekilen fotoğraflarını veya videolarını neredeyse hiç görmediğinizdir, çünkü teknik olarak yasa dışıdır.
Bu yasak bir nesnenin orijinal yaratıcısına; satış ve dağıtımını, yalnızca yaşadıkları süre boyunca değil, aynı zamanda ölümünden sonra ki yıllarda da izin veren Fransız telif hakkı yasasına dayanır. Telif hakkı söz konusu olduğunda, binalar da tıpkı bir müzede bulacağınız sanat eserleri ile aynı titizlikle sınıflandırılır.
Avrupa Birliği’nde telif hakkı yasası, hak sahibinin vefatından 70 yıl sonrasına kadar geçerlidir. Bazı ülkelerde telif hakları yasasının 50 yıl sürdüğü Pakistan gibi daha hafiftir. Bazılarında da oldukça uzundur, örneğin Jamaika’da 95 yıldır.
Eyfel Kulesi ile ilgili olarak, kulenin telif hakkını elinde bulunduran Gustave Eiffel’di ve kendisi 1923’te öldü. Buda demek oluyorki kendisinin telif hakkı kendisinin ölümünden 70 yıl sonra 1993’te bitti. Bu noktadan sonra kule bir kamu figürü haline gelmiştir.
Ancak, başka bir durum daha vardır. Eyfel Kulesi üzerindeki ışıklar 1985’te Pierre Bideau tarafından kuruldu, yani ışıkların göründüğü bir zamanda (yani geceleri) anıtı gösteren herhangi bir fotoğraf veya video, telif hakkı yasasının ihlali anlamına geliyordu.
Sosyal medya platformlarında paylaşacağınız herhangi bir şey dağıtım olarak kabul edilir, ancak 2016’dan beri turistlere ticari bir yararı olmadığı sürece, kişisel kullanım için telif hakkıyla korunan binaların fotoğraflarını ve videolarını çekmelerine izin verilmiştir.
0 Yorum