Harika bir gece uykusundan sonra dünya daha güneşli görünür. Ancak uyku sık sık kesintiye uğradığında ise durum çok daha farklıdır. Uyku eksikliği, sinirlenmeyi ve endişelenmeyi kolaylaştırır, düşünmeyi zorlaştırır. Uzun vadede yetersiz uyku, obezite, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, diyabet ve hatta erken ölüm riskinizi artırır. Uykunuzu neyin engellediğini veya böldüğünü bilmek önemli.
-
1 Yaş kaynaklı olabilir
Bazen yaşlı yetişkinler, sabahın erken saatlerinde uyanmaları gerektiğini düşündükleri için kendilerini uyanık bulurlar. Ancak bu genellikle uyku ve uykuya dalma planınızı yansıtır, rahatsız bir uykuyu değil.
Sirkadiyen ritminiz veya uyku-uyanıklık döngünüz, yaşlandıkça önemli ölçüde değişebilir, daha erken uyumanıza neden olabilir. Öyleyse, akşam saat 20:00'da 'biyolojik' gecenizin başlangıcıysa, doğal uyanma saatiniz sabaha karşı 4 civarında olabilir. -
2 Yaşam tarzı kaynaklı olabilir
Rahatsız uykunun yaygın nedenlerinden biri, aşağıdaki alışkanlıklardan herhangi birini içeren yaşam tarzıdır:
Yatmadan dört saat içinde alkol içmek: Alkol almak gece yarısı uykuya dalmanıza yardımcı olabilir, ancak gecenin ilerleyen saatlerinde uykuyu da kesebilir ve banyo da daha fazla vakit geçirmenize neden olabilir.
Yatmadan birkaç saat içinde yemek yemek: Tam bir mideyle yatmak, mide yanmasını artırabilir; bu da uykuya dalmayı ve uykuda kalmayı zorlaştırır.
Çok fazla uyumak: Öğleden sonra veya daha sonra uzun uykular geceleri uykuda kalmayı zorlaştırır.
Çok fazla kafein tüketmek: Kafein (kahve, çay ve meşrubatlar), adenosin denilen ve uyumanıza yardımcı olan beyin kimyasallarını engeller. Kafein içeren yiyecek ve içecekleri en geç öğleden sonra tercih etmelisiniz.Bu alışkanlıkları değiştirmeniz, bazen çabuk bozulan uykularınızı azaltmaya yardımcı olabilecektir.
-
3 Kullanmakta olduğunuz ilaçlar kaynaklı olabilir
Bazı ilaçlar gece uyanmalarına neden olabilir. Örneğin:
- Bazı antidepresanlar
- Yüksek tansiyon tedavisinde beta blokerler
- İnflamasyon veya astımı tedavi etmek için kortikosteroidler
Uzmanlar, doktorunuza ilacınızın suçlu olup olmadığını ya da uykunuzu engelleyen başka bir ilacın olup olmadığını sormanızı önerir.
-
4 Altında yatan diğer sebepler
Birçok kronik sağlık sorunu uykuya dalmanıza engel olabilir. Bunlar yaşlılık döneminde en sık görülenlerdir:
Anksiyete veya depresyon: Endişeler veya moral bozukluğu uykuya dalmayı ve uykuda kalmayı zorlaştırabilir.
Büyümüş prostat bezi (iyi huylu prostat hiperplazisi veya BPH): Mesaneyi boşaltma dürtüsü, insanları gece boyunca BPH ile uyandırır.
Kronik ağrı: Canın yandığında uyayabilmek oldukça zordur. Uyku yoksunluğu aynı zamanda ertesi gün acının daha da kötüleşmesine sebep olabilir.
Nöropati: Ellerde ve ayaklarda karıncalanma, uyuşma veya ağrı sık sık uyanmaya neden olabilir.
Uyku apnesi: Gece boyunca yüksek sesle horlama ve kısa süreli uyanma, uyku apnesi olduğunu gösteren işaretler olabilir. Bu, geceleri solunumda kısa duraklamalara neden olur ve gündüz uykusuna yol açar.
Uyuyamama Problemiyle Nasıl Başa Çıkılır?
Rahatsız uyku yüküyle yaşamaya gerek yok. Uykunuzu etkilediğini düşünüyorsanız yaşam tarzınızı değiştirin veya altta yatan koşulları daha iyi tedavi etmenin veya araştırmanın yolları hakkında doktorunuzla konuşun.
İyi bir uyku için:
- Her gün aynı saatte uyanın.
- Yatmadan en az iki saat önce elektronik cihazlardan (ışık yayan ve beyni uyaran) kaçının.
- Sessiz, karanlık ve serin bir alanda uyuyun.
- Düzenli egzersiz yapın (ancak yatmadan bir saat içinde değil).
Zaten sağlıklı uyku davranışları uyguluyorsanız ama yine de uyumakta zorlanıyorsanız, uykusuzluk için bilişsel davranışçı terapiyi düşünün (CBT-i). CBT-i, gevşeme teknikleri, konuşma terapisi ve yatakta geçirdiğiniz zaman miktarının ayarlanması yoluyla uykusuzluğu tedavi etmenin kanıtlanmış bir yoludur. Beyninizi daha sağlıklı bir uykuya sokmak ve sıfırlamak için vücudunuzun doğal uyku kontrolörleri ile birlikte çalışır.
İyi haber şu ki her zaman uyku kalitenizi artırabilir ve o güneşli sabah hissini yeniden kazanabilirsiniz.
0 Yorum