Depresyon Tedavisi Görmeniz Gerektiğini Gösteren 10 Sessiz İşaret

Depresyon, beyindeki kimyasal dengesizliğin sonucundan daha fazlasıdır. Ulusal Sağlık Enstitüleri'ne göre, depresyon büyük olasılıkla biyolojik, genetik, psikolojik ve sosyal faktörlerin birleşiminin sonucudur. Duygusal sağlığın korunması ve gençler ve genç yetişkinler için intiharın önlenmesi için çalışan bir sivil toplum kuruluşu olan JED Vakfı'nın baş tıbbi sorumlusu Victor Schwartz, “Depresyona neyin neden olduğunu tam olarak bilmiyoruz” diyor. Birçok insan rahatsız edici bir kayıp ya da bir yaşam değişikliğiyle çöküntü yaşayabilir. Etkin olmayan tiroid, kanser ve kalp hastalığı gibi belirli tıbbi durumlar, doğumdan sonra ve menopozda meydana gelen hormonal dengesizlikler de depresyona yol açabilir. Schwartz “İlaçlar (yatıştırıcılar, uyku hapları ve yüksek tansiyon ilaçları gibi) ve madde bağımlılığı da depresyon belirtilerini hızlandırabilir” diyor.

Depresyon pek çok şekilde ortaya çıkar, fakat en belirgin şekilde tanı konulan form ve sıklıkla depresyon tedavisi gerektiren bir durum da, depresyon olarak da bilinen majör depresif bozukluktur (MDB). Amerika Birleşik Devletleri Amerikan Anksiyete ve Depresyon Derneği'ne göre MDB, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki yetişkinlerin yüzde 6'sından fazlasını (16 milyon kişi) etkilemekte ve 15-44 yaş grubundaki Amerika Birleşik Devletleri'nde engelliliğin önde gelen nedenidir. New York ve New Jersey'de bulunan Danışma ve Sağlık Merkezi'nde bilişsel davranışçı terapi uzmanı ve direktör Peter Economou, “Depresyon tanısı kolay değildir” diyor. “Bir strep testi gibi değildir. Ruh sağlığında, pozitif veya negatif bir sonuç yok çünkü depresyona katkıda bulunabilecek sonsuz sayıda değişken var.” diye ekliyor. Klinik depresyon tanısı koymak için birçok doktor Amerikan Psikiyatri Derneği tarafından yayınlanan Ruhsal Bozuklukların (DSM-5) Diagnostik ve İstatistik Kılavuzu'nda belirti kriterlerini kullanıyor. Hastalara teşhis konabilmesi için iki haftalık bir süre boyunca listelenen semptomlardan beş veya daha fazlasını sergilemesi bekleniyor.

Depresyon türlerinin neler olduğunu ve aralarındaki farkları daha önceki '10 Depresyon Türü ve Aralarındaki Farklar' adlı yazımızdan detaylı okuyabilirsiniz.

Hüzün hissi, günlük yaşamın bir parçası olan bir duygudur, ama üzüntü iki haftadan fazla sürecek olursa boşluk ve umutsuzluk duygularına dönüşmeye başlar. Ya da başkaları üzüntüzünün ciddiyetini farketmeye ve yorumlamaya başlarsa, o zaman tedavi için profesyonel yardım almak gerekebilir. Dr. Schwartz üzüntünün, tipik olarak deneyimlediğiniz tarzdan farklı olup olmadığını anlayabileceğinizi söylüyor. Durumunuzun kötüleştiğine dair işaretler; madde veya alkol kullanımı, ilişkilerinizde yaşadığınız sorunlar, yerinden kalkmak istemem ya da ayağa kalkıp işe gidememeyi içerebilir. Gerçek şu ki, eğer hüzün bir insanın yaşamını sürdürme şekline müdahale ederse tedaviye başlaması gerekebilir.

Hüzün duyguları ile birlikte, anhedoni olarak da bilinen daha önce keyif aldığınız zevkli aktivitelere olan ilgi kaybı, majör depresif bozukluk tanısı için gerekli iki semptomdan biridir. Yakın zamandaki raporlar, Majör depresif bozukluk tanısı alan bireylerin yaklaşık yüzde 37'sinin klinik olarak anhedoni yaşadığı tahmin edilmektedir. İki temel anhedoni türü sosyal (sosyal durumlarda zevk eksikliği) ve fizikseldir (yiyecek ya da dokunma gibi dokunsal zevklerin tadını çıkaramama). Anhedoni için bir çare yokken, psikoterapi yardımcı olabilir. Çoğunluklada bunu depresyon ilaçları takip etmektedir.

Majör depresif bozukluğun en sık görülen semptomlarından biri iştahın değişmesidir. Bazı insanlar mide bulantısı ya da yemek pişirmek ve yemek yemek için ilgi ve enerjiden yoksun oldukları için kilo verirler. Bazıları ise yiyecekleri rahatlamak ve kendini daha iyi hissetmek için yemektedir. Birçok çalışma, depresyonun obezite ile bağlantılı olduğunu ve aynı zamanda bunun tam tersi olarak aşırı kilo vermeyle de ilişkili olduğunu göstermektedir (obez olanların depresyona girme olasılığı daha yüksektir). Kilo alımı ile birlikte kilo kaybı da depresyonla ilişkilidir. Antidepresanlar sıklıkla majör depresif bozukluğu olanlar için reçete edilirken, ilaçların bir kısmı yan etki olarak kilo alımına neden olur. Beyninizdeki havayı harekete geçiren kimyasalları, harekete geçirebilen egzersizler de sıklıkla depresyon tedavisine yardımcı olmak için tavsiye edilir.

Uyku bozukluğu klinik depresyonun temel belirtisidir. Araştırmaya göre depresif hastaların yaklaşık yüzde 75'inde uykusuzluk belirtileri görülmekte ve hipersomni (aşırı uykululuk) depresif erişkinlerin yaklaşık yarısını etkilemektedir.Bir çok insanın uyku problemleri yaşıyor çünkü hayat hakkında sinirli ve huzursuz hissediyorlar. Bu durum işlevsel bir bozukluktur.  Yoğun ve artan düzeyde duygular devam ederse uyku ile ilgili düzensizliklere sebep olarak hayata müdahale ederler. Yeterli uyku almamak sıkıntıya neden olabilir ve intihar riskini artırabilir. Hastaların yaklaşık yüzde 95'i depresyon geçirmekte olsun veya olmasın uyku problemi yaşadığını belirtmektedir. Uzmanlardan alınan ipuçları, uyku yardımcıları ve depresyon ilaçları uykusuzluktan muzdarip olanlar için tavsiye edilir.

Gündelik hayatında stresinde kendinizi huzursuz, ajitasyon veya can sıkıntısı içersinden hissetmeniz normaldir. Ancak yaşanan bu duygular belirli bir nedenden dolayı değil ve kalıcı ise bir doktora gitmeniz gerekebilir. Yaşadığınız bu duyguların başkalarıyla çalışma ve ilişkileriniz sırasında ne kadar müdahale ettiğini düşünmeniz gerekiyor. Aynı zamanda bu duygular uyku düzeninizi ya da konsantrasyonunuzu etkileyip etkilemediğini belirlemeniz gerekiyor. Ajitasyon sıklıkla klinik depresyonla ilişkilidir ve şiddetli olduğunda, ajitasyonlu depresyon tanısı konabilir. Sürekli olarak yaşadığınız bir huzursuzluk veya rahatsızlık hissini göz ardı etmemelisiniz. Bilişsel davranışçı terapi olarak adlandırılan bir tür hedefli danışmanlıkla başlamanız önerilir. Daha şiddetli semptomlar veya şiddetli kalıcılık kaygısı olanlar için, antidepresanlar tercih edilen tedavidir.

Yorgunluk depresyonun en sık görülen belirtisidir. Bir çalışma, majör depresif bozukluk hastalarının yüzde 90'ından fazlasının ciddi yorgunluğa sahip olduğunu göstermektedir. Yorgunluk, okuldaki veya işteki performansınızı düşürebilir veya arkadaşlarınızla ve ailenizle olan ilişkilerinizi etkileyebilir. Yorgunluk majör depresif bozukluğun bir semptomu iken, majör depresif bozukluğu tedavi etmek için kullanılan depresyon ilaçlarının da bir yan etkisi olabilir.

İnsanlar bunaldığında iyimserliklerini ve iyimser duygularını kaybederler. Bakış açınızı iyileştirmek mümkün olsa da, depresyonla mücadele ediyorsanız umudunuzu kaybedersiniz. Bu da kendinizi değersiz hissetmenize sebep olur. Bu duyguların sebebi geçmişte yaşanan bir olayın sonucu olabilir. Ancak bu duygunun en yaygın sebebi strese kronik maruz kalmanın bir sonucudur. Yaşanan bu duygular kişileri zamanla ürkütüyor ve hayatlarını etkilemeye başlayarak yıkıcı sonuçlara sebebiyet veriyor. Bu konuda tedavi terapi ile başlar, ancak insanlar çoğu zaman depresyon ilaçlarına ihtiyaç duyarlar.

Güven kaybı, karar almanızı zorlaştırabilir. Kendinize güvenmiyorsanız bir konuda doğru seçeneği seçmeniz veya doğru kararı almanız mümkün olmayacaktır. Sürekli olarak kendinden kuşku duyan bir kişi karşı karşıya olduğu durumlarda konsantrasyon sorunu yaşayacaktır. İstatistikler depresyonun artık küresel, zihinsel ve fiziksel engelliliğin önde gelen sebebi olduğunu göstermektedir.