En zengin ülke terimi anlam bakımında oldukça geniş bir terimdir. Bu nedenle dünyanın en zengin ülkeleri listesindeki sıralamayı kişi başına en yüksek GSYİH’yı baz alarak yapıyor olacağız. Buna istinaden 2023’te kişi başına en yüksek GSYİH’ye sahip yani en zengin ülke Lüksemburg’dur. Yaklaşık 650 bin nüfusa sahip bu Avrupa ülkesinde kişi başına düşen GSYİH’si yaklaşık 127 bin dolardır.
Günümüzde her geçen yıl kişi başına düşen GSYİH’sı kademeli olarak artmakta ve küresel yaşam kalitesi önemli ölçüde yükselmektedir. Uluslararası Para Fonu yaygın olarak bilinen adıyla IMF, dünyadaki her ülkenin GSYİH’sını hesaplamıştır. IMF’nin verilerine göre 2022 itibariyle, en yüksek GSYİH’ye sahip 10 ülkeyi detaylarıyla birlikte ele alırken, en yüksek GSYİH sahip ilk 50 ülkeyi ve Türkiye’nin dünyanın en zengin ülkeleri listesindeki konumunu tablo olarak ekliyor olacağız.
-
10 Danimarka
Danimarka'nın ekonomisini ayakta ve canlı tutan doğal kaynaklarından çok vatandaşlarıdır. Her ne kadar Kuzey Denizi'nde petrol ve gaz üretimi yapıyor olsalarda.
Danimarka'nın ihracatını yaptığı ürünlerin büyük bir bölümünü endüstriyel ve tarım ürünleri oluşturmaktadır. İhracatı yapılan endüstriyel ürünler çoğunlukla makine ve teknik aletler, kimyasallar, ilaçlar ve mobilyayken, tarım ürünleri ise süt, et, balık ve tahıldır. Danimarka genel perspektifte ithal ettiğinden çok daha fazlasını ihraç edebilen bir ülke konumundadır. Bu da Danimarka'yı dünyanın en zengin ülkeleri listesinde kendisine 10. sırada yer bulabilmesine imkan sağlamaktadır. Danimarka ekonomisine katkı sağlayan diğer önemli endüstri kolları lojistik, enerji ve denizciliktir.
Danimarka ekonomisinin bu denli büyük olmasının temelinde çalışma politikalarının sağlam bir konsensüs taahhüdüne dayanmasından kaynaklıdır. Bu bağlamda işverenler, sendikalar ve hükümet birlikte çalışmayı ve her grubun ihtiyaçları ve istekleri konusunda ortak bir akılla hareket etmeyi kabul etmişlerdir.
Danimarka'nın eğitimi teşvik eden ve işgücünü daha esnek hale getiren sosyal hizmetleri mevcuttur. Aynı zamanda proaktif ve önleyici sağlık uygulamalarına, ulusal sağlık hizmetlerine ve keskin çizgileri olan bir çevre politikasına sahiptir. Danimarka'nın bu tarz politikalara sahip oluşu bir şeyler daha kötüye gitmeden veya daha pahalıya mal olmadan önce başa çıkabilme imkanı sağlamaktadır. -
9 Avustralya
Avustralya ekonomisi çok fazla doğal kaynağa sahip oluşu nedeniyle her geçen yıl olumlu yönde gelişmektir. Buna paralel olarak emtia fiyatlarında yaşanan küresel artış yine Avustralya ekonomisine katkı sağlamakta ve büyümesini kolaylaştırmaktadır.
Avustralya, demir, boksit ve opal rezervinin dünyada en fazla olduğu ülkedir. Aynı zamanda altın, manganez ve kurşun rezervi bakımından da dünyanın en zengin ikinci ülkesidir. Avustralya bunlar haricinde çinko, kobalt, uranyum, doğal gaz, kömür gibi daha birçok önemli doğal kaynağa sahip bir ülkedir.
Sahip olduğu doğal kaynakların haricinde Avustralya'nın büyüyen Asya pazarlarına yakın oluşu ekonomisinin büyümesine büyük katkı sağlamıştır ve sağlamaya devam etmektedir.
-
8 İzlanda
IMF verilerine göre turizm, ihracat ve yatırım İzlanda'nın GSYİH büyümesini hızlandıran 3 önemli unsur olmuştur. IMF gelecekte İzlanda'nın turizm endüstrisinin sürekli bir büyüme yaşayacağını öngörmektedir.
İzlanda ekonomisini temeli alüminyum eritme, balıkçılık ve turizme dayanmaktadır. İzlanda ekonomisine en çok katkı sağlayan ve en çok ihracatını gerçekleştirdiği 2 ürün demir ve balık ürünleridir.
-
7 Amerika Birleşik Devletleri
ABD ekonomisi dünyanın en güçlü ekonomilerinden birisidir ve dünya GSYİH'sının yaklaşık %20'sini oluşturmaktadır. Kişi başına ABD GSYİH'sının %75'inden fazlası ilaç, petrol ve gaz endüstrisinden gelmektedir. %20'lik kısmı ise araba ve uçak üretiminden gelmektedir.
Amerika'da insanların kendi işlerini kurmalarına yardımcı olan bir finansal sistem mevcuttur. Bu sayede Avrupa ülkelerine kıyasla daha gelişmiş bir öz sermaye finansman yapısına sahiptir ve bankacılık sistemi daha az merkezileşmiş durumdadır. Böyle bir sistem yerel şirketler için oldukça avantajlıdır. Buna ek olarak, özsermaye finansman sistemi, yeni girişimleri desteklemeye istekli "melek yatırımcıları" ve şirketlerin büyümesini finanse etmeye yardımcı olan çok aktif bir özel yatırım piyasasını içermektedir.
Amerika, Avrupa ülkelerine kıyasla yüksek doğum oranı ve göç nedeniyle büyüyen bir nüfus yapısına sahiptir. Bu da beraberinde Amerika'ya genç, dinamik ve üretken bir iş gücü sağlamaktadır.ABD'nin merkezi olmayan bir hükümet sistemine sahip oluşu nedeniyle eyaletler birçok konuda birbirleriyle sürekli rekabet halindedir. Eyaletler arasındaki bu rekabet, insanları iş kurmaya ve çok çalışmaya teşvik eder. Bu durum da doğrudan Amerikan ekonomisine katkı sağlamaktadır.
-
6 Singapur
Singapur'da gelir ve kurumlar vergisi oranları birçok gelişmiş ülkenin yarısı kadardır. Düşük vergi sistemine sahip oluşu birçok denizaşırı büyük şirketi Singapur'a çekmiştir. Her geçen yıl daha fazla yeni şirketin ekonomiye yatırım yapmasıyla ülkeye olan yabancı yatırımı arttı ve bu da Singapur ekonomisinin büyümesini sağladı.
1960'lardan itibaren Singapur yabancı yatırımı ülkesine çekebilmek adına vergi oranlarını düşük tutmuştur ve bugün bu sayede dünyanın en zengin 10 ülkesi arasında kendisine yer bulabilmiştir. -
5 Katar
Katar ekonomisi orta doğu ülkeleri arasında en dışa açık ekonomilerden birisidir. Katar tüm dünyaca aşırı zenginliğiyle ünlüdür ki 2022 yılında düzenlenen Fifa Dünya Kupası ile de bunu tekrar kanıtlamışlardır. Katar halkı dünyanın en yüksek aylık net gelirlerinden birine sahiptir. Katar Devleti, New York'taki Empire State Binası'ndan Fransa'daki Paris Saint-Germain futbol kulübüne kadar birçok dünya ikonunun sahibi, ortağı veya hissedarı konumundadır.
Son yıllarda, petrol ve doğal gaza olan talebin artması Katar'ın Orta Doğu'daki en istikrarlı ekonomilerden birisi haline gelmesinde önemli bir payı vardır. Ancak, büyük petrol ve gaz rezervlerine sahip olmak sürekli gelişen bir ekonomiyi garanti etmemektedir. Tıpkı Venezuela örneğinde olduğu gibi.Petrol zengini ülkelerin çoğu parayı gelecekteki ekonomik kalkınma için biriktirmek yerine bugün kontrolsüz bir şekilde harcamayı tercih etmektedir. Katar ise bu düşüncenin tam tersi olarak petrol gelirlerinin çok değişken olduğunun farkındaydı. Bu nedenle petrol gelirlerinden elde ettiği parayı biriktirmeye ve yatırım yapmaya başladı.
Katar Yatırım Otoritesi, 2005 yılında hükümet tarafından bu amaçla kurulmuş bir fondur. Bu fon petrol gelirlerinden elde ettiği parayı ekonomisini güçlendirmek ve uzun vadeli petrol bağımlılığını en aza indirmek için kullanmaktadır. -
4 İsviçre
İsviçre tüm dünya tarafından ürettiği yüksek kaliteli ürünleriyle kabul görmüş bir ülkedir. Dünyanın dört bir yanından insanlar İsviçre ürünleri için çok daha fazla para ödemeye hazırlardır.
İsviçre merkezli firmaların kaliteyi fiyata göre ön planda tutmaları onları dünya çapında ünlü, tanınan firmalar haline gelmesini sağlamıştır. Bu firmalar diğer ülkelerden İsviçre'ye yüksek miktarlarda para akışı sağladıkları için İsviçre'nin ekonomik büyümesinde büyük rol oynamaktadırlar. Ekonomideki bu büyüme üretim ve istihdam kapasitesine de pozitif yönde etki sağlamıştır.
Bugün artık İsviçre şirketleri o kadar büyük şirketler haline gelmişlerdir ki sadece İsviçre'den değil, dünyanın her yerinden işçi istihdam etmektedirler. Nestle, Rolex, Roche, Novartis ve Glencore gibi İsviçreli çok uluslu şirketler, İsviçre ekonomisine büyük katkı sağlayanlardan birkaçıdır. -
3 Norveç
Norveç'in GSYİH'sının yaklaşık %30'u petrol ve gaz endüstrisinden elde edilmektedir. Demir, magnezyum, titanyum ve alüminyum gibi doğal kaynaklar en çok ihracatı yapılan ürünlerdir. Son 50 yılda, Norveç ekonomisi büyük ölçüde balıkçılık sektöründen petrol endüstrisine dayalı bir ekonomi modeline doğru kaymıştır.
Norveç bugün dünyanın en büyük 12. petrol üreticisi konumundadır. Aynı zamanda da 5. en büyük petrol ve 3. en büyük gaz ihracatçısıdır. -
2 İrlanda
İrlanda bugün dünyanın en zengin ikinci ülkesi konumundadır. Ekonomisinin büyümesinin temelinde tarım, tekstil, gıda, bilgi teknolojisi, makine mühendisliği ve ilaçlar yer almaktadır. İrlanda'nın önde gelen ticaret ortağı Birleşik Krallık'tır.
-
1 Lüksemburg
Yazımızın girişinde de belirttiğimiz üzere dünyanın en zengin ülkeleri listesinin birinci sırasında Lüksemburg yer almaktadır. Lüksemburg'un zenginliğinin kaynağı bankacılık, çelik, telekomünikasyon ve turizm gibi birçok farklı sektörden gelmektedir.
Lüksemburg nüfusu her ne kadar 650.000 gibi az bir rakam olsa da 9.000'in üzerinde holdinge ve Avrupa Yatırım Bankası'na ev sahipliği yapmaktadır. Uzun yıllardır üst düzey, yüksek sermayeli şirketler, düşük vergiler ödemek ve birikimlerini müşterilerine aktarmak için Lüksemburg'a taşınmaktadırlar.
Peki Türkiye, dünyanın en zengin ülkeleri listesinde kaçıncı sırada? Dünyanın en zengin ülkeleri 2023 listesinde yer alan ilk 50 ülkeyi ve Türkiye'yi aşağıda yer alan tablodan detaylı bir şekilde görebilirsiniz.
Sıra | Ülke | Kişi Başına Düşen GSYİH (ABD doları cinsinden) |
1 | Lüksemburg | 127.673 |
2 | İrlanda | 102.217 |
3 | Norveç | 92.646 |
4 | İsviçre | 92.434 |
5 | Katar | 82.887 |
6 | Singapur | 79.426 |
7 | ABD | 75.180 |
8 | İzlanda | 73.981 |
9 | Avustralya | 66.408 |
10 | Danimarka | 65.713 |
11 | Kanada | 56.794 |
12 | İsveç | 56.361 |
13 | Hollanda | 56.298 |
14 | İsrail | 55.359 |
15 | Avusturya | 52.062 |
16 | Finlandiya | 50.818 |
17 | Belçika | 50.598 |
18 | Hong Kong | 49.700 |
19 | Almanya | 48.398 |
20 | Birleşik Arap Emirlikleri | 47.793 |
21 | San Marino | 47.700 |
22 | Birleşik Krallık | 47.318 |
23 | Yeni Zelanda | 47.278 |
24 | Brunei | 42.939 |
25 | Fransa | 42.330 |
26 | Andorra | 40.723 |
27 | Porto Riko | 38.443 |
28 | Kuveyt | 38.123 |
29 | Tayvan | 35.513 |
30 | Japonya | 34.358 |
31 | İtalya | 33.740 |
32 | Makao | 33.608 |
33 | Kore | 33.592 |
34 | Avrupa | 33.529 |
35 | Malta | 32.912 |
36 | Bahamalar | 32.246 |
37 | Aruba | 31.990 |
38 | Kıbrıs | 29.535 |
39 | Slovenya | 29.469 |
40 | Estonya | 29.344 |
41 | İspanya | 29.198 |
42 | Bahreyn | 28.692 |
43 | Çek Cumhuriyeti | 28.095 |
44 | Suudi Arabistan | 27.941 |
45 | Portekiz | 24.910 |
46 | Litvanya | 24.032 |
47 | Umman | 23.542 |
48 | İran | 23.034 |
49 | Letonya | 21.482 |
50 | Yunanistan | 20.876 |
81 | Nauru | 10.005 |
82 | Türkiye | 9.961 |
83 | Karadağ | 9.850 |
0 Comments