Bebeğinizin Uyumamasının 11 Nedeni ve Çözümü

Yenidoğan aşamasında bebekler hala normal uyku düzenine alışmaya devam etmektedirler. Yenidoğanlar genellikle 24 saatlik bir süre içinde yaklaşık 14 ila 17 saat uyurlar ve hem gündüz hem de gece beslenmek için sık sık uyanırlar.

1 ve 2 aylık bir bebek, günde 14 ila 17 saat arasında yaklaşık aynı miktarda uyku almalı, sekiz ila dokuz saat gece uykusu ve birkaç şekerleme sırasında başka bir yedi ila dokuz saat gündüz uykusuna bölünmelidir. 3 aylık bir bebeğin ise 24 saatlik bir süre içinde 14 ila 16 saat uykuya ihtiyacı vardır.

Bu kadar uyumaya rağmen bebeğiniz o kadar da uyumuyormuş gibi hissedebilir. Çok küçük bebekler kısmen çok sık yemeye ihtiyaç duydukları için genellikle kısa süreli uyuyup uyanabilirler. Bu nedenle bebeğiniz sürekli uyuklamak ve uyanmak arasında gidip geldiği için sanki size hiç uyumuyormuş gibi görünebilir. Merak etmeyin bu tamamen normal ve yakında değişmeye başlayacak bir durumdur.

Bununla birlikte, yeni doğan bebeklerin uykuya dalmasını zorlaştırabilecek bazı zorluklar vardır. Bu yaşta en yaygın üç sorun şunlardır: 

1. Sırtüstü yatmaya direnme

Bebeğinizin uyuması için sırtüstü yatırıldığında telaşlanır veya sakinleşmez. Bebekler aslında mideleri üzerinde daha güvende hissederler, ancak bu uyku pozisyonu çok daha yüksek bir ani bebek ölümü sendromu (ABÖS) insidansı ile bağlantılıdır. Bu yüzden uzmanlar bebeğinizi her zaman sırtüstü uyutmanızı tavsiye eder.

Çözümü: Bebeğiniz sırtüstü yatmazsa, olası herhangi bir fiziksel bir problem olup olmadığıyla ilgili çocuk doktorunuzla konuşun. Ancak bebeğinizin sırtüstü kendini güvende hissetmemesi çok daha olasıdır. Eğer durum buysa, bebeğinizi kundaklamak ve yatma vaktinde ona emzik vermek de dahil olmak üzere sırtüstü uyumayı teşvik etmek için deneyebileceğiniz birkaç numara vardır. Her zaman bebeğinize tutarlı bir uyku rutini uygulayın. Sonunda bebeğiniz sırtüstü uyumaya alışacaktır.

2. Gündüz uyuma gece uyumama

Bebeğiniz bütün gün uyuyor ama sonra bütün gece ayakta kalıyor olabilir. 

Çözümü: Yeni doğmuş bebeğinizin gece ve gündüz kavramlarına alışabilmesi ve uyum sağlayabilmesi biraz zaman alacaktır. Bebeğinizin gündüz ve geceyi ayırt etmesine yardımcı olmak için yapabileceğiniz birkaç şey var; gündüz uykularını üç saatle sınırlamak, uyurken bebeğin odasını karanlık tutmak ve bebeğinizi gece emzirirken televizyonu açmamak gibi. 

3. Sık gece geç emzirmesine bağlı huzursuz uyku

2-3 aylık bebeklerin çoğu, özellikle anne sütüyle beslenen bebeklerin gece boyunca en az bir veya iki kez karnının doyurulması gerekir. Öte yandan, gecenin ortasında yemek yemek için her iki saatte bir bebeğinizi uyandırmak çoğu bebek için gerekli değildir.

Çözümü: Öncelikle, bebeğinizin doktoruyla bebeğinizin gece boyunca ne sıklıkla yemek yemesi gerektiğini konuşun. Gece beslenmelerini azaltmaya devam ederseniz, her iki ila üç saatte bir karnını doyurarak bebeğin gün boyunca yeterince yemesini sağlayın. Ardından, gece beslemeleri arasındaki zamanı yavaşça uzatmaya çalışın.

4 aya kadar, bebeğiniz günde yaklaşık 12 ila 16 saat uyumalıdır. Toplam uyku süresi üç ila altı saatlik iki veya üç gündüz uykusu şeklinde olabilir ve zamanla sadece gece uykusu olarak 9 ila 11 saat olarak uyku düzeni kazandırabilirsiniz.

5 aylık bir bebek kaç saat uyumalıdır? Bu aylarda, geceleri 10 ila 11 saat uyku normaldir. Bebeğiniz ayrıca gün içinde iki ila üç kez kestirmelidir.

Bununla birlikte, bu aylarda bebeklerin uykuya dalmasını zorlaştırabilecek bazı zorluklar vardır. Bu aylarda en yaygın iki sorun şunlardır: 

1. Uyku gerilemesi

Uyku gerilemesi bebeklerin sağlıklı gelişimlerinin ve büyümelerinin bir parçasıdır. Hem zihinsel hem de fiziksel gelişimlerinin hız kazandığı bu dönemde uyku gerilemesi oldukça olağandır ve geçici bir durumdur. Uyku gerilemesi tam olarak bu aya kadar geceleri mışıl mışıl uyuyan bebeğinizin herhangi bir sağlık problemi yokken geceleri uyanmaya başlaması ve gündüz uykularının süresinin kısalmasıdır. 

Peki bu neden şimdi oluyor? Bebeğiniz artık etrafındaki dünyayı gerçekten keşfetmeye başladığında, 4 aylıkken uyku gerilemesi yaşaması olağandır. Oynamak ve görmek için tüm bu büyüleyici yeni şeyler ve karşılaşılacak insanlar onları fazlasıyla cezbeder ve hayat bu aşamada uyuyarak vakit kaybetmek için çok eğlencelidir. 

Uyku gerilemesini teşhis etmenin tam olarak bir yolu yoktur. Ancak bunu tahmin edebilirsiniz. Bebeğiniz alışılmışın dışında farklı bir uyku düzeni geliştirmeye başladıysa, her zaman uyuduğu saatlarde artık uyumamak için direniyorsa veya çok daha sık uyanıyorsa, muhtemelen uyku gerilemesi yaşıyor demektir.

Çözümü: Bebeğinizin uyku zamanı rutinine bağlı kalın. Banyo, beslenme, hikaye, ninniler ve kucaklamalar uyku rutinin birer parçasıysa onları da yapmaya devam edin. Ayrıca bebeğinizin geceleri kaybolan uykusunu telafi etmek için gün içinde yeterince uyuduğundan emin olun. Çünkü aşırı yorgun bir bebeğin geceleri sakinleşmesi daha da zorlaşır. Uyku gerilemesinin geçici olduğunu unutmayın. Bebeğiniz yeni gelişim yeteneklerine alıştıktan sonra, uyku düzeni temel seviyeye dönecektir. 

2. Şekerleme rutinlerini değiştirmek geceleri bebeğinizin uyumamasına neden olabilir

Bebekler büyüdükçe daha az uyurlar. Bebeğiniz değişen programından memnun görünüyorsa ve geceleri iyi uyuyorsa ortada bir problem yok demektir. Ancak bebeğiniz daha az uyuyorsa ama aynı zamanda daha fazla telaşlanıyorsa veya geceleri yatmakta zorlanıyorsa, aşırı yorgun olabilir ve uyku zamanı konusunda teşviğe ihtiyacı olabilir.

Çözümü: Her şekerlemeden önce kısaltılmış bir uyku vakti rutini deneyin. Biraz sessiz müzik, masaj veya biraz hikaye anlatımı olabilir. Sabırlı olun. Bebeklerin yeni bir rutine alışması daha uzun sürebilir, ancak zamanla alışacaktır.

Bugünlerde bebeğinizin uyku düzeni birkaç ay öncesine göre çok daha farklı görünüyor olabilir. 6. ayda bebeğiniz geceleri 10 ila 11 saat uyumalı ve gün içinde iki veya üç kez kestirmelidir.

9 aya kadar geceleri biraz daha uzun, yaklaşık 10 ila 12 saat uyumaya başlayacak ve gün içinde sadece iki kere kestirecektir. Yaklaşık 12 aylıkken, bebeğiniz sadece bir öğlen uykusuna yatmaya hazır olduğuna dair işaretler gösterebilir. Ancak çoğu bebek için bu durum yaklaşık 14. ila 16. ayda olur. 

Üstelik 6 aylık ve daha büyük bebekler gece boyunca tamamen uyuyabilir. Yine de, uyku sürelerini kesintiye uğratabilecek pek çok şey vardır. Bu aylarda en yaygın dört sorun şunlardır: 

1. Bağımsız uykuya dalamamak

Hem yetişkinler hem de bebekler neredeyse herkes gece boyunca birkaç kez uyanır. Bir ömür boyu sürecek iyi uyku alışkanlıkları, hem yatma vaktinde hem de gecede nasıl uykuya dalılacağını bilmeye bağlıdır. Bu da bebeklerin öğrenmesi gereken bir beceridir. 6 aylık bebeğinizin hala bağımsız uykuya dalamıyorsa, uyku eğitimini (uyku öğretimi veya kendi kendine yatıştırıcı eğitim olarak da bilinir) düşünebilirsiniz.

Çözümü: Yatma vakti rutinini yenilemekle başlayın. Bebeğiniz uyuması için biberona veya göğse ihtiyaç duyuyorsa, son beslemeyi normal yatma veya kestirme saatinden 30 dakika önce planlamaya başlayın. Ardından uykulu olduğu halde uyumadığı zaman onu beşiğine koyun. Tabii ilk başta telaşlanacak ama ona bir şans verin. Kendini yatıştırmayı öğrendikten sonra, belki de parmağını ya da emziğini emerek artık yatmadan önce sana ihtiyacı olmayacak. 

Bebeğiniz kendi başına hareket edebildiği sürece, gece uyanırsa onun yanına gitmenizde bir sakınca yoktur. Ancak bu onu kaldırmanız veya emzirmeniz gerektiği anlamına gelmez. Kendini rahatlatma sanatında ustalaştıktan sonra, sesiniz ve hafif bir dokunuşunuz onu bir kez daha uykuya daldırmak için yeterli olacaktır.

Uyku eğitimiyle nasıl başa çıkacağınız size kalmış. 6 aylık (hatta 5 aylık) çocuğunuzun ağlaması nedeniyle yanına gitmeden önce biraz ağlamasına izin vermek genellikle işe yarar. Nedeni şu: 6 aya kadar bebekler ağlamanın genellikle toparlanmaya, sallanmaya, beslenmeye veya potansiyel olarak her üçüne birden yol açtığının farkındadır. Ama annenin ve babanın artık bunu dikkate almadıklarını anladıklarında çoğu ağlamayı bırakacak ve genellikle üç veya dört gece içinde ağlamamaya veya daha az ağlamaya başlayacaktır. 

Uzmanların en az altı ay ve muhtemelen bir yıl boyunca bebeğinizle aynı odada (ancak aynı yatakta değil) uyumayı önerdiğini unutmayın. Ancak bu problemle hala oda paylaşırken karşılaşsanız bile, uyku eğitiminin arkasındaki temel fikir aynıdır. Uyku vakti rutininizin sonunda, bebeğinize iyi geceler deyin ve eğer ağlayacak olursa bir süre göz yaşlarına aldırış etmeyin. Eğer bebeğiniz gece uyanırsa, her şeyin yolunda olup olamadığından emin olmak için onu kontrol etmenin bir sakıncası yoktur. Ancak ağlamalarına nasıl (ve ne sıklıkla) cevap vereceğiniz konusunda bir planınız olsun.

2. Sık gece geç beslenmeye bağlı huzursuz uyku

Bebeklerin çoğu 6 aylık olduğunda, artık gece yarısı beslenmesine ihtiyaç duymazlar. Bu nedenle bebeğiniz önce emzirilmeden ve sallanmadan uyumuyorsa veya yine de gece boyunca birden çok kez kalkıyorsa ve aynı uğurlama olmadan tekrar uyuyamıyorsa, ağlamanın artık bu konuda oldukça etkili bir yöntem olduğunun farkındadır demektir. Kucaklanma, sallama ve beslenmede ağlamaya devam etmek için oldukça iyi bir motivasyondur. (Gece beslenmelerini kesmeden önce bebeğinizin çocuk doktoruyla konuşun.)

Çözümü: Uyku eğitimi gece boyunca beslenmek için sık sık uyanan bebekler için iyi bir seçenek olabilir. Bebeğinizin kendi kendine nasıl yatıştırılacağını öğrenmek için de yardıma ihtiyacı var, böylece kendi başına artık uyuyabilir.

3. Erken uyanmak

Bebeğiniz oldukça erken kalkıyor ve uyanık kalıyor olabilir. 

Çözümü: Bebeğiniz en az 6 aylıksa; uyku programını ayarlamak, farklı yatma zamanlarını denemek ve odasını daha az ışıklı ve ses geçirmez hale getirmek gibi uyandığında uyumasını sağlamak için deneyebileceğiniz birkaç taktik vardır.

4. Diş çıkarma ağrısı bebeğinizi uyanık tutar

Bebeğiniz gün içinde salya akması, ısırma, beslenmede huzursuzluk ve sinirlilik gibi diş çıkarma belirtileri gösteriyorsa, diş çıkarma ağrısı da onu geceleri uyandırıyor olabilir. Diş çıkarmayla ilgili uyku sorunlarının ilk yıl içinde hemen hemen her zaman başlayabileceğini unutmayın. Bazı bebekler ilk doğum günlerine kadar diş çıkarmazken bazıları ilk dişlerini 6 aylık olduklarında çıkarabilirler ve diş çıkarma ağrıları da 3 veya 4 ay gibi erken bir zamanda başlayabilir. 

Çözümü: Bu zamanda bebeğinizi görmezden gelmemeniz gerekirken onu kucağınıza almaktan olabildiğince kaçınabilirsiniz.. Bunun yerine ona diş çıkarma oyuncakları, nazik sözler ve dokunuşlar veya belki bir ninni sunun. Kimi zaman kendi başına da sakinleyebilir ancak bunun olması için odadan çıkmanız gerekebilir. Eğer yumuşak diş etleri her gece ona çok acı veriyorsa, çocuk doktorunuzdan 2 aylık ve daha büyük bebekler için yatmadan önce bebek asetaminofen veya 6 aylık ve daha büyük bebekler için bebek ibuprofen yazmasını isteyebilirsiniz.

Bazı uyku sorunları, bebeğinizin ilk yılında (ve sonrasında) herhangi bir zamanda kendini gösterebilir. Karşılaşabileceğiniz iki büyük uyku sorunu şunlardır:

1. Rutindeki aksaklıklar

Bir bebeğin uyku düzenini tersine çevirmek için fazla bir şey gerekmez. Soğuk algınlığı veya kulak enfeksiyonu, annenin işe geri dönmesi veya yeni bir bakıcıya alışması gibi duygusal zorluklar uyku düzenine zarar verebilir.

Seyahat, başka bir uykudüzeni bozucudur. Seyahat dışında emeklemede ustalaşmak veya yürümeyi öğrenmek gibi önemli kilometre taşları da geçici olarak uykuyu engelleyebilir.

Çözümü: Değişen uyku rutinleri olan bebekler biraz daha telaşlı olsalar da uyku düzenindeki aksaklıklar nedeniyle çocuğunuzu rahatlatmak için elinizden geleni yapın. Sonra mümkün olan en kısa sürede normal hayatınıza geri dönmeye çalışın ve aynı rahatlatıcı yatak öncesi rutinini her zamanki gibi takip edin.

2. Uyumakta güçlük (bebek çok yorgun görünse bile)

Bebekler yeterince uyumazsa ne olur? Aşırı yorgun ve karamsar ama aynı zamanda dinlenemeyecek kadar gergin olabilirler.

Bebeğiniz huysuzlanır ve kestirmeye veya yatağa gitmeye hazır olduğuna dair başka işaretler gösterse deyine de uyumak istemez. Özellikle küçük bebekler, sallanmak veya beslenmek gibi normalde uyumalarına yardımcı olan rutinlerine karşı bile savaşabilirler. 

Çözümü: Bebeğiniz yorgun olduğunda ama henüz kestirmek veya yatmak istemediğinde yere koyun. Gözlerini ovuşturmak, esnemek, senden uzağa bakmak ya da telaşlanmak gibi dinlenmeye ihtiyacı olduğuna dair işaretler görmeye başladığınızda onu beşiğine koymak için doğru zaman gelmiş demektir. 

Ayrıca bebeğinizin ihtiyaç duyduğu toplam uyku saatini almasını sağlamaya çalışın. Örneğin günün son uykusundan çok erken kalkarsa, kaybolan uyku saatini telafi etmek için onu biraz daha erken yatağa yatırın. Zor bir gece geçirirse veya sabah çok erken kalkarsa, o gün daha fazla uyumasını sağlayın.

Ağrılı veya kaşıntılı bir boğaz, tıkanıklık ve ateş bebeklerin sağlıklı ve deliksiz bir uyku çekmesini zorlaştırabilir. Tabii ki bebeğinizi yatıştırmak ve ihtiyaç duyduğu dinlenmeye yardımcı olmak için elinizden geleni yapmak istersiniz. Bunlar arasında; çocuk doktorunuz sorun olmadığını söylüyorsa bir doz ateş düşürücü ilaç vermek, hızlı bir emzirme seansı veya tıkanıklığını hafifletmek için uyurken onu dik tutmak yer alabilir. 

Bazen özellikle arka arkaya birkaç gece uyuyayama veya uyanma olursa, bir bebeğin gece yarısı ziyaretlerine, sarılmalara ve hatta beslenmeye alışması mümkündür. Ancak bu durum yazımızda daha önce bahsettiğimiz gibi kendini daha iyi hissettikten sonra bile potansiyel olarak uyku sorunlarına yol açabilir.

Bebeğinizin iyi uyku alışkanlıkları hastalandığında bozuldu, ama şimdi tekrar sağlıklı olduğu halde geceleri ağlayarak uyanıyor. Bu uyku sorunu hastalıkların ardından en sık yaşanan durumlardan biridir. 

Çözümü: Bebeğiniz sağlıklı haline döndüğünde, geceleri normal uyku alışkanlıklarına dönme zamanı gelmiştir. Normal rutini yeniden tanıması birkaç gecesini alabilir, bu yüzden rutininize sadık kalın. Ne kadar tutarlı olursanız, gece birlikte takılmak değil uyumak içindir mesajını o kadar çabuk alır.

Bebeğinizin uyku düzenindeki inişler çıkışlar bebekliğin yaygın ve hatta normal bir parçasıdır. Çoğuz zaman beğinizin uyku düzenini düzeltmek için fazla bir şey yapamasanız bile, geçici olduklarını bilerek rahatlayın. Bebeğiniz büyüdükçe ve değiştikçe uyuyacaktır. Yine de olağan dışı bir durum gözlerseniz çocuk doktorunuza görünmeyi ve ona danışmayı unutmayın.

Kaynak: 1