Geçmiş Olduğumuz Yeni Cumhurbaşkanlığı Sistemiyle Neler Değişti?

24 Haziran 2018 tarihi itibariyle seçim sonrasında Türkiye, Başkanlık Sistemi’ne geçmiş oldu. Bu yeni sistemle beraber hükümet sistemimiz büyük bir oranda değişmiş oldu. Sade bir şekilde anlatacak olursak bu yeni sistem tam olarak neler getirdi?

Başbakanlık sistemi tamamen kaldırıldı

Başbakanlık makamı kaldırıldı ve yürütmeye ait olan tüm yetkiler direkt olarak cumhurbaşkanına aktarıldı. Cumhurbaşkanı hem devletin başı hem de hükümetin başı oldu.

Üst yargı atama yetkileri Cumhurbaşkanı’na verildi

Cumhurbaşkanı kabinedeki bakanları, üst yargının üyelerinden birçoğunu , üst düzey çok sayıda bürokratı ve sayısı yasal düzenlemelerde tam olarak belirtilmeyen cumhurbaşkanı yardımcı ya da yardımcılarını atama yetkisine sahip oldu.

Bütçeleme yetkisi de Cumhurbaşkanı’na devredildi

Bütçe hazırlama ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) onaya gönderme yetkisi de cumhurbaşkanına geçti. TBMM, cumhurbaşkanı tarafından hazırlanan bütçe tasarısını reddederse bir önceki yılda kullanılan bütçe yürürlükte kalmaya devam edecek.

CB ve Milletvekili seçimleri bundan sonra hep aynı gün olacak

24 Haziran 2018 tarihinde olduğu gibi artık bundan sonra cumhurbaşkanı ve milletvekillerini aynı gün seçeceğiz. Erken seçim kararını ise Cumhurbaşkanı veya Meclis de karara sunabilecek. Meclisteki milletvekili sayısı 600’e çıkartıldığı için erken seçin kararının alınabilmesi için 360 milletvekilinin oy vermesi gerekiyor.

Cumhurbaşkanı’na soruşturma açılabilmesinin önü açıldı

Bu yeni sistemde TBMM’ye Cumhurbaşkanına soruşturma açabilmesi yetkisi verilmiş oluyor. Yalnız bu yetkinin kullanılabilmesi için ilk olarak 300’den fazla (minimum 301) milletvekilinin önerge vermesi gerekiyor. Bu sayede Cumhurbaşkanı hakkında soruşturma açılmasının önü açılıyor. Ardından sunulacak olan önerge’nin 360 milletvekilinin kabul etmesinden sonra yapılacak olan oylamayla beraber 400 milletvekilinin kabul etmesinin ardından Cumhurbaşkanı, Yüce Divan’a sevk edilebilecek.

Cumhurbaşkanı olarak kalabilmek sadece iki dönem ile sınırlı

Türkiye’nin geçmiş olduğu bu yeni sistemde de aynı ABD’de olduğu gibi Cumhurbaşkanı’nın görev süresi sadece iki dönem ile sınırlı. Yani Cumhurbaşkanı olan bir kişi 5’er yıldan 2 dönem yani toplamda 10 yıl Cumhurbaşkanı olarak kalabilecek.